Kauçuk Nedir
Günümüzde kauçuk endüstriyel alanda büyük yeri olan ve kauçuk ağacından oluşan esnek ve dayanıklı bir maddedir. Kauçuk; araba lastikleri, endüstriyel makinelerde, otomotiv ve tarım sektöründe ve birçok alanda kullanılmaktadır. Kauçuk ağacı ismini “kauçi” yani ağlayan ağaç anlamından almaktadır. Kauçuk ağacı içinden yapışkan, beyaz renkli süte benzeyen bir sıvı kurutularak meydana gelmektedir.
Kauçuk yüksek elastik özelliğine sahiptir, kauçuk ısıtıldığında yumuşama gösterir ver 220° C erir. Sonrasında damıtılarak kauçuk yağı ortaya çıkarılır. Kauçuk aynı zamanda “saf lastik” olarak isimlendirilir. Kauçuk özelliklerinden bir tanesi de iletken değildir, bu nedenden dolayı izolasyon ve yalıtım alanlarında sıkça kullanılmaktadır.
Kauçuk Nasıl Üretilir
Kauçuk ağacının içerisinde bulunan sıvıya “lateks” denilir. Lateks ağaç gövdesine V şeklinde bıçak yardımıyla yarıklar açılarak toplanır. Lateks dinlendirilerek kauçuk sıvısının pıhtılaşması sağlanır. Koagule edilerek kauçuk üretilmektedir. Koagule edilmesi için formik asit ve asetik asitler kullanılmaktadır.
Kauçuk Nasıl Elde Edilir
Kauçuk içerisinden toplanan lateks bir kap içerisinde formik asit veya asetik asit ilave edilerek pıhtılaşması sağlanır. Pıhtılaşmış lateks elastik kıvamda hamur haline gelmektedir. Sonrasında haddeleme işlemi yapılarak içerisinde bulunan suyun dışarı atılması sağlanır. Bu işlem sonunda durulama yapılarak içeriğinde bulunan formik asitin uzaklaştırılması sağlanarak kurutulma işlemine geçilir. 5-6 saat kurutulan lateks sağlam ve sert bir şekle kavuşur. Raf veya fırınlarda 40-45 gün duman ortamında bekletilir. Bunun sebebi küf oluşumunu engellemektir. Bu işlemler sonunda lateks yapraklar halinde preslenerek ambarlara alınır.
Kauçuk Çeşitleri
- Nitril Kauçuk (NBR)
- Silikon Kauçuk (MQ, VMQ, PVMQ)
- Poliakrilik Kauçuk (ACM)
- Florokarbon Kauçuk (FKM)
- Stiren Butadien Kauçuk (SBR)
- Poliamid (PA)
- Hidrojene Nitril Kauçuk (HNBR)
- Termoplastik Poliüretan (TPU)
- Tabii Kauçuk (NR)
- Politetrafloroetilen (PTFE)
- Etilen Propilen
- Viton Kauçuk
- Neopren Kauçuk
Kauçuk Kullanım Alanları
Endüstrinin en önemli maddesi olan kauçuk, otomotiv sektöründen elektriğe, dekorasyona kullanım alanı son derece geniş bir maddedir. Sektöre özel göre yapay, rejenere, florokarbon, nitril, tabi, kloropren ve daha birçok çeşidi ile su ve hava geçirmezliği, dayanıklılığı, yumuşaklığı, esnekliği ve elektriğe karşı direnci en önemli özellikleri olup diğer maddelerden ayrılmaktadır.
